Tháp Pôklông Garai hay Po Klong Garai, là tên gọi của cụm Tháp Chăm – một tuyệt phẩm kiến trúc của nền văn minh Champa cổ đại tại Ninh Thuận, mang trong mình vẻ đẹp vượt thời gian và sự độc đáo không thể nhầm lẫn. Quần thể tháp này được xây dựng vào thời kỳ vua Chế Mân và trải qua hàng thế kỷ, từng bước thăng hoa về cả kiến trúc lẫn nghệ thuật điêu khắc. Không chỉ là một di sản văn hóa quan trọng, mà còn là điểm đến không thể bỏ qua khi du khách tới Ninh Thuận để khám phá và tìm hiểu. Vậy điều gì làm nên sự đặc biệt ở Tháp Chàm? Hãy cùng chúng tôi khám phá qua bài viết dưới đây để tìm câu trả lời cho những điều kỳ diệu của nó.
I. Tháp Pô Klong Garai nằm ở địa điểm nào?
Tháp Chàm Ninh Thuận – Niềm tự hào và là nơi thờ cúng thiêng liêng của cộng đồng Chăm tại địa phương này.
1. Địa chỉ Tháp Chàm Pô Klong Garai
Tháp Pô Klong Garai tọa lạc trên đồi Trầu, thuộc phường Đô Vinh, thành phố Phan Rang – Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận. Chỉ cách trung tâm thành phố khoảng 8km về phía Tây Bắc.
2. Thông tin về thời gian và giá vé để tham quan Tháp Chàm
Để khám phá di tích này, du khách sẽ cần mua vé vào cổng. Hãy yên tâm vì giá vé rất phải chăng và đặc biệt có dịch vụ cho thuê trang phục truyền thống Chăm để khách tham quan có thể chụp hình.
- Thời gian mở cửa: Từ 7:30 sáng đến 17:30 hàng ngày.
- Giá vé tham khảo: 10.000 đồng cho trẻ em, 20.000 đồng đối với người lớn.
- Giá thuê trang phục: 50.000 đồng cho mỗi người.
II. Hướng dẫn cách di chuyển đến tháp Pô Klong Garai
Để đến Tháp Chàm Pô Klong Garai, bạn có thể lựa chọn một trong hai hướng đi sau:
1. Hướng thứ nhất: Xuất phát từ trung tâm thành phố Phan Rang – Tháp Chàm, hãy đi theo con đường Ngô Gia Tự, theo hướng Quốc lộ 27 (mới). Khi vượt qua cầu Vượt Tháp Chàm, bạn chỉ cần xuống dốc cầu và rẽ trái vào đường Bác Ái sẽ đến nơi.
2. Hướng thứ hai: Từ ngã 5 Phủ Hà, theo đường 21 tháng 08 và tiếp tục đi hướng ga Tháp Chàm. Sau khi vượt qua đoạn giao xe lửa, bạn sẽ gặp đèn giao thông. Tại điểm này, hãy rẽ phải và đi thêm một đoạn ngắn bạn sẽ nhìn thấy cụm Tháp đẹp nằm bên tay trái.
III. Thông tin về lịch sử của tháp Pô Klong Garai
Tháp Chàm Pô Klong Garai, một di sản văn hóa ấn tượng tại Ninh Thuận, được xây dựng vào cuối thế kỷ 13 và đầu thế kỷ 14, dành để thờ vua Po Klong Garai – nhân vật vĩ đại của đế chế Champa.
Ngày nay, tháp Pô Klong Garai tự hào là một trong những cụm tháp đẹp nhất Việt Nam, làm say đắm lòng người bởi kiến trúc và nghệ thuật độc đáo. Vinh dự được Bộ Văn hóa xếp hạng di tích Quốc gia đặc biệt từ năm 1979, đây là một điểm đến không thể bỏ qua cho những ai yêu thích khám phá văn hóa và lịch sử.
IV. Những đặc trưng độc đáo của tháp Pô Klông Garai
Hàng năm để thể hiện sự tưởng nhớ vị vua Po Klong Garai và lòng biết ơn sâu sắc, cộng đồng Chăm Bà La Môn tại Ninh Thuận tụ họp tại đây để tổ chức những lễ hội truyền thống, có 4 lễ hội được tổ chức theo lịch Chăm:
- Lễ đầu năm: Diễn ra vào tháng Giêng, đây là lễ khai mở cửa tháp Pôklông Garai, để mở đầu cho một năm mới tràn đầy may mắn.
- Lễ cầu mưa: Được tổ chức vào tháng 04, đây là một lễ hội quan trọng nhằm tôn vinh thần mưa, thần linh đảm bảo mùa màng bội thu và sự thịnh vượng cho nông nghiệp.
- Lễ hội Katê: Được biết đến là lễ hội lớn nhất trong năm, diễn ra vào tháng 07. Tại đây, bạn sẽ được chứng kiến sự rực rỡ và phong cách độc đáo của nền văn hóa Chăm.
- Lễ Chabun: Lễ hội này dành riêng để tôn vinh các vị Nữ thần trong đạo Chăm, diễn ra vào tháng 09.
1. Tháp Pôklông Garai là địa điểm tổ chức lễ hội Katê đặc sắc của cộng đồng người Chăm
Thời gian vào ngày 01 tháng 07 theo lịch Chăm, không khí tại tháp Po Klong Garai sẽ rất sôi động với lễ hội Katê – một ngày Tết trọng đại của người Chăm.
Được tổ chức để tôn vinh các vị thần và những vị vua đã có công lớn với cộng đồng, lễ hội này mang ý nghĩa tưởng nhớ ông bà tổ tiên và cầu mong cho sự thịnh vượng của đất nước, thời tiết thuận lợi và mùa màng bội thu.
Tết Katê kéo dài ba ngày và du khách đến Ninh Thuận sẽ được trải nghiệm không khí hân hoan của lễ hội này. Chiêm ngưỡng những điệu múa quạt uyển chuyển hay vũ điệu Siva đầy cuốn hút của các cô gái Chăm, cùng với nhiều nghi thức tôn giáo khác như: Lễ rước y trang, lễ mở cửa Tháp và lễ cúng mừng Katê,…
Ngoài ra, tại các địa phương sẽ diễn ra những trò chơi dân gian, hoạt động thể thao và các buổi biểu diễn văn nghệ sôi động thể hiện nét đẹp văn hóa của dân tộc Chăm. Đây chính là dịp để những người Chăm xa quê hương trở về, đoàn tụ và hòa mình trong niềm vui sum họp.
2. Tìm hiểu về kiến trúc độc đáo và huyền bí của tháp Pôklông Garai
Đứng dưới chân đồi, sẽ khiến bạn trầm trồ trước vẻ đẹp hùng vĩ của Tháp Pôklông Garai. Kiến trúc đặc trưng này gồm ba tháp đầy quyền năng: Tháp Chính (Kalan), Tháp Lửa (Kosagrha) và Tháp Cổng (Gopura).
Cách tiếp cận tháp cũng khá đa dạng: Bạn có thể đi bộ lên bằng cầu thang đá truyền thống, nhưng lối này thường chỉ mở cửa trong những ngày lễ hội đặc biệt, còn ngày thường sẽ đóng cửa. Một lựa chọn khác là bạn có thể đi bộ hoặc thuê xe điện để trải qua hành trình lên đỉnh theo lối đường nhựa.
Khi bạn đứng dưới chân đồi, sẽ nhìn thấy vẻ đẹp hoài cổ của những tháp Chăm vươn tới đỉnh cao, sự khéo léo, tỉ mỉ và độ bền chắc của công trình sẽ khiến bạn phải say mê. Gạch non nung đỏ và dầu cây rái là những nguyên liệu chủ đạo để tạo nên những kiệt tác này. Khi tiến gần hơn, từng đường nét tinh tế và độc đáo trên những công trình kiến trúc độc nhất vô nhị này sẽ thể hiện một cách rõ ràng hơn.
2.1 Tháp cổng – Gopura
Tháp có chiều cao khoảng 9 mét với nhiều hoa văn chạm khắc tinh tế. Ngày xưa, nơi này là cổng đón tiếp khách và cũng là lối ra vào trong những lễ hội tôn giáo trọng đại.
2.2 Tháp chính – Kalan
Tháp Kalan là ngôi tháp lớn nhất, đồng thời là nơi thờ các tượng vua. Với độ cao hơn 20 mét, thiết kế của nó bao gồm nhiều tầng lặp lại, xếp chồng lên nhau và cùng nhọn dần về hướng đỉnh.
Cánh cửa chính của tháp hướng về phía Đông, trên cửa được trang trí bằng tượng điêu khắc của vị thần Siva. Bước vào bên trong tháp chính, bạn sẽ nhìn thấy tượng bò thần Nandin được chạm khắc từ đá, tay trái của tượng hướng về phía trong tháp. Ở trung tâm của tháp đặt ban thờ tượng bán thân của vua Po Klong Garai. Phía sau lưng tượng vua, có một Yoni và một Linga. Quay ra phía sau ngôi tháp, một ngôi miếu nhỏ nổi bật, bên trong thờ tượng Kút hoàng hậu, được ghi chép trong sử sách với tên gọi là Tố Lý.
Ngoài ra, xung quanh ngôi tháp sẽ tìm thấy nhiều bia đá và Linga, ghi lại những sự kiện lịch sử quan trọng của người Chăm. Đền tháp chính trong cụm Tháp Chàm là biểu tượng toàn diện về sự tinh tế, nghệ thuật kiến trúc và văn hóa từ thời kỳ Champa cổ.
2.3 Tháp lửa – Kosagrha
Nằm giữa hai ngọn tháp về phía Nam từ đền chính, Tháp Lửa nổi bật với chiều cao hơn 9 mét. Ngôi tháp này có hai cửa lớn hướng về Đông và Bắc, cùng một cửa sổ nhìn về phía Nam. Tháp được dùng để trưng bày các vật tế lễ và duy trì ngọn lửa thần, vì thế nó được gọi là Tháp Lửa.
Khác biệt với hai ngôi tháp còn lại, có hình dáng đỉnh nhọn, tháp này được xây dựng theo kiểu mái cong ở hai đầu, tạo hình như một chiếc thuyền.
V. Tham quan khu vực trưng bày
Sau khi khám phá tại cụm tháp Po Klong Garai, hãy tiếp tục hành trình và di chuyển xuống khu vực trưng bày, nơi bạn có thể thả hồn vào không gian phong cảnh xanh mát và mua sắm những món quà lưu niệm độc đáo.
Tại đây, bạn sẽ được chiêm ngưỡng trang phục và dụng cụ hàng ngày mà người Chăm sử dụng, như một cách để hiểu thêm về cuộc sống đầy màu sắc của họ. Bên cạnh đó, đừng quên ghé qua khu vực bán cà phê, nước giải khát, nơi bạn có thể thưởng thức hương vị đậm đà và đồng thời tìm mua những món lưu niệm độc đáo hay những bức phù điêu tinh tế để mang về làm quà cho người thân, bạn bè.
VI. Những lưu ý quan trọng khi tham quan tháp Pô Klông Garai
Tháp Pô Klông Garai là một điểm đến tâm linh quan trọng của người Chăm, do đó khi bạn đến đây, hãy tuân thủ những quy tắc sau để thể hiện sự tôn trọng và đúng mực của một du khách văn minh:
- Trang phục phù hợp: Hãy chọn trang phục kín đáo, tránh mặc quần áo phản cảm và hở hang.
- Tôn trọng không gian linh thiêng: Tránh cười đùa to tiếng và sử dụng ngôn từ thiếu tôn trọng trong quá trình tham quan.
- Cẩn trọng khi chụp ảnh: Khi chụp ảnh bên trong tháp, hãy đảm bảo không đứng trước mặt tượng thờ và tránh chụp từ phía sau tượng. Điều này giúp thể hiện sự tôn kính đối với di sản văn hóa này.
- Không thắp nhang: Tránh hành động thắp nhang trong tháp, vì điều này không phù hợp với tín ngưỡng và văn hóa Chămpa.
- Bảo vệ di tích: Bằng cách không đập phá, không vẽ lên tường gạch hay các di tích khác tại khu vực Tháp.
Việc tuân thủ các quy tắc trên sẽ giúp bạn trải nghiệm tham quan một cách trọn vẹn và mang lại sự bình yên cho không gian linh thiêng này.
VII. Tóm lại
Công trình tháp Pklong Garai như biểu tượng tự hào của người dân Ninh Thuận, đây được xem là công trình Tháp độc đáo trường tồn với thời gian. Bạn muốn tìm kiếm thêm nhiều bài viết hấp dẫn khác hãy truy cập ngay trang web phanrangland.com hoặc gọi đến số điện thoại 0978 339 328 để được tư vấn chi tiết hơn.