Nội Dung Chính
Đất khai hoang là một thuật ngữ quen thuộc nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về quy định pháp lý liên quan đến nó. Bài viết này sẽ giải đáp câu hỏi “Đất khai hoang là gì?” và cung cấp thông tin chi tiết về thủ tục cấp sổ đỏ cho đất khai hoang theo quy định hiện hành.
1. Đất khai hoang là gì?
Đất khai hoang là thuật ngữ mà người dân thường sử dụng để chỉ các loại đất mà họ chiếm dụng hoặc lấn chiếm để sử dụng. Tuy nhiên, pháp luật hiện hành không có một định nghĩa rõ ràng về đất khai hoang. Trước ngày 27/11/2017, đất khai hoang đã được giải thích tại khoản 1 Điều 2 Thông tư 52/2014/TT-BNNPTNT như sau:
“Đất khai hoang: Là đất đang để hoang hoá, đất khác đã quy hoạch cho sản xuất nông nghiệp do cấp có thẩm quyền phê duyệt.”

Tuy nhiên, thông tư này không còn hiệu lực kể từ ngày 27/11/2017 và không còn phù hợp với các quy định pháp luật đất đai hiện tại. Nhìn chung, đất khai hoang là loại đất chưa có chủ quyền sử dụng hợp pháp từ các tổ chức, hộ gia đình hoặc cá nhân khác. Việc sử dụng đất này thường chưa hoàn tất các thủ tục giao đất, cho thuê đất theo quy định của pháp luật, và có thể bao gồm cả các trường hợp chiếm dụng trái phép đất công.
2. Đất khai hoang có được cấp sổ đỏ không? Điều kiện cần thiết là gì?
Đất khai hoang thường không có giấy tờ chứng nhận quyền sử dụng đất, nên việc cấp sổ đỏ (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) sẽ dựa vào các điều kiện quy định tại Điều 101 Luật Đất đai 2013 và các điều khoản của Nghị định 43/2014/NĐ-CP. Cụ thể:
2.1 Điều kiện cấp sổ đỏ cho đất khai hoang
Theo Điều 101 Luật Đất đai 2013, hộ gia đình và cá nhân sử dụng đất khai hoang có thể được cấp sổ đỏ nếu đáp ứng một số điều kiện:
- Có hộ khẩu thường trú tại địa phương và trực tiếp sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối tại vùng có điều kiện khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn.
- Được xác nhận của UBND cấp xã nơi có đất là đã sử dụng đất hợp pháp.
Ngoài ra, nếu đất đã được sử dụng ổn định từ trước ngày 01/07/2004 và không có tranh chấp, người sử dụng đất có thể được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nếu:
- Được xác nhận không có tranh chấp từ UBND cấp xã.
- Phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch chung xây dựng đô thị hay quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn.
2.2 Điều kiện cấp sổ đỏ đối với đất khai hoang ở khu vực quy hoạch
Theo khoản 4 Điều 22 Nghị định 43/2014/NĐ-CP, nếu đất khai hoang là đất ở và phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước phê duyệt, không có tranh chấp, hộ gia đình, cá nhân sẽ được công nhận quyền sử dụng đất theo hạn mức do UBND cấp tỉnh ban hành. Nếu diện tích đất vượt quá hạn mức này, phần diện tích vượt phải chuyển sang hình thức thuê đất.
2.3 Điều kiện cấp sổ đỏ khi đất khai hoang có tranh chấp
Đất khai hoang sẽ không được cấp sổ đỏ nếu có tranh chấp pháp lý. Trường hợp này, bạn cần phải giải quyết tranh chấp trước khi tiến hành xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Quyết định giải quyết tranh chấp cần được đưa ra bởi cơ quan có thẩm quyền, như Tòa án hoặc cơ quan nhà nước có liên quan. Sau khi tranh chấp được giải quyết, bạn có thể tiếp tục thủ tục xin cấp sổ đỏ.
3. Các bước xin cấp sổ đỏ cho đất khai hoang và thủ tục cần biết
Để xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ) cho đất khai hoang, bạn cần thực hiện các bước sau:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
Theo quy định tại Điều 8 Thông tư 24/2014/TT-BTNMT, hồ sơ cần chuẩn bị bao gồm:
- Đơn đăng ký cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo mẫu số 04a/ĐK.
- Chứng từ chứng minh nghĩa vụ tài chính đã thực hiện, như biên lai nộp thuế hàng năm.
Bước 2: Nộp hồ sơ
Hồ sơ sẽ được nộp tại văn phòng đăng ký đất đai của Sở Tài nguyên và Môi trường để được xử lý. Nếu hồ sơ không đầy đủ hoặc có vấn đề, cơ quan nhà nước sẽ thông báo và hướng dẫn bạn bổ sung trong vòng 03 ngày làm việc.
Bước 3: Thẩm định hồ sơ
Văn phòng đăng ký đất đai sẽ thực hiện các công việc sau:
- Gửi hồ sơ đến UBND cấp xã để xác nhận hiện trạng sử dụng đất và niêm yết kết quả kiểm tra tại trụ sở UBND xã và khu dân cư nơi có đất.
- Kiểm tra và xác định tính hợp lệ của hồ sơ, xác nhận tình trạng pháp lý và nguồn gốc đất.
- Gửi thông tin đến cơ quan thuế để kê khai nghĩa vụ tài chính (trừ trường hợp miễn nghĩa vụ tài chính theo quy định).
- Chuẩn bị hồ sơ trình Cơ quan tài nguyên và môi trường để ký cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
- Trình UBND huyện thẩm định và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Bước 4: Thực hiện nghĩa vụ tài chính
Bạn cần hoàn thành nghĩa vụ tài chính theo yêu cầu của cơ quan thuế trước khi nhận Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Bước 5: Nhận giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
Sau khi hoàn thành nghĩa vụ tài chính, bạn sẽ nhận Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Thời gian để hoàn tất thủ tục cấp Giấy chứng nhận không quá 30 ngày.
4. Lưu ý quan trọng và các loại thuế, phí khi xin cấp sổ đỏ
Đất khai hoang đôi khi có thể là đất lấn chiếm đất công, và nếu vậy, việc cấp sổ đỏ sẽ gặp nhiều khó khăn, bởi đất lấn chiếm không được công nhận quyền sử dụng hợp pháp. Trong trường hợp này, bạn cần làm rõ nguồn gốc đất trước khi làm thủ tục xin cấp sổ đỏ.
Một ví dụ thực tế:
Nếu một hộ gia đình đã sử dụng đất khai hoang ổn định trong suốt 10 năm và đất đó phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, UBND cấp xã xác nhận không có tranh chấp, thì hộ gia đình đó có thể được cấp sổ đỏ mà không phải nộp tiền sử dụng đất.
Các loại thuế và phí có thể phát sinh
- Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp: Nếu đất khai hoang không thuộc đất nông nghiệp, bạn sẽ phải nộp thuế sử dụng đất phi nông nghiệp.
- Phí cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất: Đây là phí hành chính cần phải nộp khi thực hiện thủ tục cấp sổ đỏ.
- Phí đo đạc và cấp bản đồ địa chính: Nếu đất khai hoang chưa có trong bản đồ địa chính, bạn sẽ phải nộp phí đo đạc và cấp bản đồ địa chính để hoàn thiện thủ tục cấp sổ đỏ.
- Thuế chuyển nhượng quyền sử dụng đất: Nếu đất khai hoang đã được chuyển nhượng giữa các bên trong quá trình sử dụng, bạn có thể phải nộp thuế chuyển nhượng quyền sử dụng đất.
Như vậy, dù là đất khai hoang, nếu đáp ứng các điều kiện pháp lý, người sử dụng đất hoàn toàn có thể được cấp sổ đỏ. Việc nắm rõ các bước và quy định sẽ giúp bạn nhanh chóng hoàn thiện thủ tục xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về Đất khai hoang là gì? Quy định và thủ tục cấp sổ đỏ mới nhất của trang web phanrangland.com. Để tìm hiểu thêm hoặc còn thắc mặc khác hãy liên hệ đến hotline 0978 339 328 để được chuyên viên giải đáp.