Đất nông nghiệp quỹ 1 là gì? Có nên mua không?

Bạn từng nghe đến “đất nông nghiệp quỹ 1” nhưng chưa rõ nó là gì và có được sử dụng không? Loại đất này tuy chưa phổ biến nhưng lại tiềm ẩn nhiều giá trị khai thác. Đọc ngay để hiểu rõ bản chất, pháp lý và cách sử dụng đất quỹ 1 hợp pháp, an toàn.

1. Đất nông nghiệp quỹ 1 là gì?

Đất nông nghiệp quỹ 1 là loại đất do Nhà nước quản lý và sở hữu, được cấp cho hộ gia đình, cá nhân hoặc tổ chức để khai thác vào mục đích sản xuất nông nghiệp như trồng cây, chăn nuôi hoặc các hoạt động nông nghiệp khác. Đây là quỹ đất được sử dụng ổn định trong thời gian dài, thường không cho phép chuyển nhượng quyền sử dụng nhằm đảm bảo mục tiêu lâu dài về an ninh lương thực và phát triển nông nghiệp bền vững. Việc khai thác và sử dụng đất quỹ 1 cần tuân thủ chặt chẽ theo kế hoạch sử dụng đất và các quy định của pháp luật về đất đai.

Theo Luật Đất đai 2024, cụ thể tại Điều 10, nhóm đất chưa sử dụng bao gồm các loại đất chưa được xác định rõ mục đích sử dụng. Hướng dẫn chi tiết tại Điều 58 Nghị định 43/2014/NĐ-CP cũng nêu rõ, đất chưa sử dụng được phân thành ba loại chính: đất bằng chưa sử dụng, đất đồi núi chưa sử dụng, và núi đá không có rừng cây. Trong bối cảnh này, đất nông nghiệp quỹ 1 có thể được hiểu là một phần trong nhóm đất chưa sử dụng, tuy nhiên có tiềm năng cao để chuyển đổi thành đất nông nghiệp khi cần thiết.

Khác với đất quỹ 3 – là nhóm đất đã được Nhà nước giao cho cá nhân hoặc tổ chức để phục vụ sản xuất nông nghiệp và đang được sử dụng ổn định – thì đất nông nghiệp quỹ 1 vẫn trong tình trạng chờ khai thác. Tức là đất chưa có quyết định giao cho chủ thể sử dụng cụ thể, chưa có hoạt động sản xuất thực tế diễn ra.

2. Cách thức quản lý đất nông nghiệp quỹ 1 theo quy định pháp luật

Theo quy định tại Điều 164 Luật Đất đai 2013, việc quản lý đất nông nghiệp quỹ 1, quỹ 2 và nhóm đất chưa đưa vào sử dụng được phân cấp cụ thể cho chính quyền địa phương. Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm trực tiếp quản lý, bảo vệ các khu đất chưa sử dụng trên địa bàn và phải tiến hành đăng ký vào hệ thống hồ sơ địa chính. Trong trường hợp đất nằm ở các khu vực đảo không có dân cư sinh sống, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ là đơn vị đảm trách quản lý. 

Ngoài ra, chính quyền cấp xã cũng phải thực hiện báo cáo định kỳ hàng năm lên cấp huyện về tình hình sử dụng và quản lý quỹ đất này. Việc quản lý đất quỹ 1 nói riêng cần được tiến hành chặt chẽ, đảm bảo thống kê đầy đủ, cập nhật thông tin chính xác và tuân thủ quy định trong quá trình đưa vào khai thác hoặc quy hoạch sử dụng sau này.

3. Đất nông nghiệp quỹ 1 có được sử dụng hay chuyển mục đích không?

Theo quy định của Luật Đất đai, đất nông nghiệp quỹ 1 thuộc nhóm đất do Nhà nước quản lý, chưa được giao hoặc chưa đưa vào sử dụng chính thức cho tổ chức, hộ gia đình hay cá nhân. Loại đất này có thể được Nhà nước giao hoặc cho thuê để sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp, nhưng không được tự ý sử dụng hoặc chiếm dụng khi chưa có quyết định giao đất.

Đối với việc chuyển mục đích sử dụng đất, pháp luật không cấm nhưng phải thực hiện theo đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt. Việc chuyển đổi này chỉ có thể thực hiện khi có quyết định giao đất/cho thuê đất hợp pháp, sau đó người sử dụng đất có thể làm thủ tục xin chuyển mục đích nếu đủ điều kiện.

3.1 Các điều kiện để được giao hoặc cho thuê đất quỹ 1

Theo quy định tại Luật Đất đai 2024, cá nhân, tổ chức, hộ gia đình có thể được giao hoặc thuê đất từ quỹ đất nông nghiệp chưa sử dụng (quỹ 1) nếu đáp ứng các điều kiện sau:

• Có nhu cầu thực sự về sử dụng đất cho mục đích sản xuất nông nghiệp.
• Phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
• Không vi phạm pháp luật về đất đai, không có tranh chấp đất đai.
• Được cơ quan có thẩm quyền xét duyệt và cho phép giao hoặc cho thuê đất theo trình tự, thủ tục quy định.
• Có phương án sử dụng đất rõ ràng, khả thi và hiệu quả, được UBND cấp xã xác nhận.

3.2 Có thể chuyển mục đích lên đất ở không?

Theo quy định tại Luật Đất đai 2024, đất nông nghiệp (bao gồm cả đất quỹ 1 sau khi đã được giao hợp pháp) có thể được chuyển mục đích sử dụng sang đất ở nếu:

• Phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
• Có đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất, kèm theo giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp.
• Được cơ quan có thẩm quyền (UBND cấp huyện hoặc cấp tỉnh) chấp thuận bằng văn bản.
• Người xin chuyển mục đích phải nộp tiền sử dụng đất theo quy định của pháp luật hiện hành (thường theo giá đất ở).

Lưu ý: Không phải mọi thửa đất nông nghiệp đều có thể chuyển lên đất ở. Quy hoạch, mục tiêu phát triển vùng, và chính sách địa phương sẽ ảnh hưởng lớn đến việc có được chuyển hay không.

4. Kinh nghiệm thực tế và giải pháp khai thác đất nông nghiệp quỹ 1

Đất nông nghiệp quỹ 1, mặc dù chưa được sử dụng chính thức, lại mang tiềm năng rất lớn trong việc phát triển sản xuất nông nghiệp nếu được quản lý và khai thác hợp lý. Nhiều địa phương đã chủ động đề xuất và triển khai các phương án khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên này nhằm phát triển kinh tế nông thôn và góp phần bảo đảm an ninh lương thực.

4.1 Có nên đầu tư vào đất nông nghiệp quỹ 1?

Việc đầu tư vào đất nông nghiệp quỹ 1 hiện nay đang thu hút sự quan tâm của nhiều cá nhân và tổ chức nhờ tiềm năng phát triển trong lĩnh vực nông nghiệp. Tuy nhiên, do đặc thù pháp lý và cách thức quản lý loại đất này, nhà đầu tư cần thận trọng và tìm hiểu kỹ lưỡng trước khi quyết định.

4.2 Đánh giá tổng quan lợi ích và rủi ro

a. Lợi ích khi đầu tư vào đất nông nghiệp quỹ 1:

Chi phí thấp: Do đây là loại đất chưa khai thác và còn thuộc quyền quản lý của Nhà nước, nên khi được giao hoặc cho thuê, mức chi phí ban đầu thường thấp hơn nhiều so với các loại đất khác.

Tiềm năng phát triển: Nếu được sử dụng đúng mục đích và nằm trong khu vực quy hoạch phát triển nông nghiệp, đất quỹ 1 có thể mang lại giá trị kinh tế cao từ các mô hình sản xuất nông nghiệp hiện đại.
Hỗ trợ từ địa phương: Một số địa phương khuyến khích khai thác đất quỹ 1 thông qua hỗ trợ giống cây trồng, kỹ thuật, vay vốn ưu đãi, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và tổ chức sản xuất.

b. Rủi ro cần lưu ý

Ràng buộc pháp lý: Đất quỹ 1 không được chuyển nhượng và chỉ được giao/cho thuê theo quy định, nên việc sở hữu hoặc kinh doanh chuyển nhượng là không hợp pháp nếu không có quyết định của cơ quan có thẩm quyền.

Khó chuyển mục đích sử dụng: Việc xin chuyển mục đích sang đất ở hoặc đất phi nông nghiệp là rất hạn chế và phải đáp ứng nhiều điều kiện theo quy hoạch và pháp luật.

Phụ thuộc vào chính sách địa phương: Việc giao đất, thu hồi hoặc điều chỉnh quy hoạch đất nông nghiệp quỹ 1 phụ thuộc nhiều vào chính sách từng địa phương và có thể thay đổi theo từng giai đoạn.

Mong rằng qua bài viết Đất nông nghiệp quỹ 1 là gì? Có nên mua không? của trang web phanrangland.com, hy vọng đây sẽ là những kiến thức thú vị và bổ ích cho bạn. Nếu bạn còn thắc mắc khác hãy liên hệ đến hotline 0978339328 để được chuyên viên giải đáp.