Hoang ốc là gì? Báo động đỏ hơn 20% dự án nhà ở bị bỏ hoang

Hoang ốc là những ngôi nhà, dự án bị bỏ hoang, xuống cấp, gây lãng phí và mất mỹ quan đô thị. Đáng báo động, hơn 20% dự án nhà ở hiện nay rơi vào tình trạng này, trở thành “vết sẹo” của thị trường bất động sản. Vậy nguyên nhân và giải pháp cho thực trạng này là gì?

1. Hoang ốc là gì?

“Hoang ốc” không đơn giản chỉ là những ngôi nhà không có người ở. Nó là một thuật ngữ dùng để chỉ những công trình nhà ở đã xây dựng xong phần thô hoặc hoàn thiện nhưng bị bỏ hoang trong thời gian dài, không đưa vào sử dụng, không có người ở và có dấu hiệu xuống cấp, hư hỏng. 

Khác với những ngôi nhà tạm thời không có người sinh sống do chủ nhà đi công tác, du lịch hay cho thuê, hoang ốc là những dự án bất động sản “chết”, không có khả năng sinh lời, thậm chí còn gây ra nhiều hệ lụy tiêu cực.

Để nhận diện một dự án nhà ở bị coi là “hoang ốc”, có thể dựa vào các tiêu chí sau:

• Thời gian bỏ hoang: Thường là từ 3 năm trở lên.
• Tình trạng công trình: Có dấu hiệu xuống cấp, hư hỏng, cỏ dại mọc um tùm, không được bảo trì, bảo dưỡng.
• Không có hoạt động mua bán, cho thuê: Không có bảng hiệu, thông tin liên hệ, không có người ra vào giao dịch.
• Chủ đầu tư không có động thái tiếp tục triển khai dự án: Không có kế hoạch hoàn thiện, quảng bá hay tìm kiếm khách hàng.

2. Thực trạng hoang ốc- Báo động đỏ

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, tính đến cuối năm 2023, hơn 20% dự án nhà ở trên cả nước rơi vào tình trạng bỏ hoang. Con số này cho thấy mức độ nghiêm trọng của vấn nạn hoang ốc, đặc biệt là ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.

2.1 Phân theo khu vực

• Hà Nội: Các quận, huyện như Hoài Đức, Mê Linh, Quốc Oai… tập trung nhiều dự án hoang ốc, với những khu đô thị rộng hàng trăm héc-ta bị bỏ hoang nhiều năm, tạo nên cảnh tượng hoang tàn, lãng phí.
• TP. Hồ Chí Minh: Các quận, huyện vùng ven như Quận 9 (cũ), Quận 2 (cũ), Nhà Bè, Bình Chánh… cũng ghi nhận tình trạng tương tự.

2.2 Phân theo loại hình

• Biệt thự, nhà liền kề: Chiếm tỷ lệ lớn trong các dự án hoang ốc, do giá thành cao, kén khách, và thường bị đầu cơ.
• Chung cư: Một số dự án chung cư cũng bị bỏ hoang do chất lượng xây dựng kém, vị trí không thuận lợi, hoặc do chủ đầu tư vướng mắc pháp lý.

3. Nguyên nhân dẫn đến hoang ốc

Vấn nạn hoang ốc là hệ quả của nhiều nguyên nhân đan xen, bao gồm:

3.1. Chủ đầu tư

• • Năng lực tài chính yếu kém: Nhiều chủ đầu tư “tay không bắt giặc”, huy động vốn trái phép, dẫn đến thiếu hụt vốn giữa chừng, không thể hoàn thiện dự án.
  • Vướng mắc pháp lý: Dự án bị vướng mắc về thủ tục pháp lý, quy hoạch, giải phóng mặt bằng, dẫn đến đình trệ thi công.
  • Thay đổi chiến lược kinh doanh: Chủ đầu tư chuyển hướng đầu tư sang lĩnh vực khác, bỏ bê dự án.
  • Cố tình “găm hàng”, chờ tăng giá: Một số chủ đầu tư cố tình trì hoãn việc bán hàng để chờ giá nhà đất tăng cao, tạo ra tình trạng khan hiếm giả tạo.

3.2. Thị trường

• • Cung vượt cầu: Trong một thời gian dài, thị trường bất động sản phát triển nóng, nhiều dự án được xây dựng ồ ạt, dẫn đến tình trạng cung vượt cầu, đặc biệt là ở phân khúc cao cấp.
  • Giá nhà cao: Giá nhà đất bị đẩy lên quá cao so với thu nhập của người dân, khiến nhiều người không có khả năng mua nhà.
  • Đầu cơ: Hoạt động đầu cơ, “lướt sóng” bất động sản làm méo mó thị trường, tạo ra bong bóng giá ảo và khiến nhiều dự án bị bỏ hoang sau khi nhà đầu cơ rút lui.
  • Khủng hoảng kinh tế: Khủng hoảng kinh tế, suy thoái khiến nhu cầu mua nhà giảm sút, ảnh hưởng đến tiến độ bán hàng của các dự án.

3.3. Chính sách

• • Quy hoạch bất cập: Quy hoạch thiếu đồng bộ, chồng chéo, thay đổi liên tục, dẫn đến nhiều dự án bị “treo”, không thể triển khai.
  • Thủ tục hành chính rườm rà: Thủ tục xin cấp phép xây dựng, chuyển đổi mục đích sử dụng đất… còn nhiều vướng mắc, gây khó khăn cho chủ đầu tư.
  • Thiếu chế tài xử lý: Chế tài xử lý các chủ đầu tư vi phạm còn chưa đủ mạnh, thiếu tính răn đe.

3.4. Khách hàng

• • Thay đổi nhu cầu: Nhu cầu của khách hàng thay đổi theo thời gian, dẫn đến một số dự án không còn phù hợp với thị hiếu.
  • Không đủ khả năng thanh toán: Nhiều khách hàng không đủ khả năng tài chính để thanh toán theo tiến độ, dẫn đến hợp đồng bị hủy bỏ.

4. Hậu quả nghiêm trọng của hoang ốc

“Hoang ốc” không chỉ là những khối bê tông vô hồn, mà còn kéo theo nhiều hệ lụy nghiêm trọng, như:

4.1. Kinh tế

• • Lãng phí nguồn lực: Lãng phí nguồn lực đất đai, vốn đầu tư, vật liệu xây dựng, nhân công,… Hàng nghìn tỷ đồng bị “chôn vùi” trong các dự án hoang ốc.
  • Ảnh hưởng đến thị trường bất động sản: Gây mất cân đối cung cầu, tạo ra tâm lý e ngại cho nhà đầu tư và khách hàng, làm giảm tính thanh khoản của thị trường.
  • Thất thu ngân sách: Nhà nước thất thu thuế, phí từ các dự án hoang ốc.

4.2. Xã hội

• • Mất mỹ quan đô thị: Những khu nhà hoang tàn, xuống cấp làm xấu bộ mặt đô thị, ảnh hưởng đến chất lượng sống của người dân.
  • Ô nhiễm môi trường: Hoang ốc trở thành nơi trú ngụ của côn trùng, chuột bọ, là nơi đổ rác thải trái phép, gây ô nhiễm môi trường.
  • Tiềm ẩn nguy cơ tệ nạn xã hội: Trở thành tụ điểm cho các hoạt động phi pháp như ma túy, cờ bạc, mại dâm,… ảnh hưởng đến an ninh trật tự.

4.3. Môi trường

• • Giảm diện tích cây xanh: Nhiều dự án hoang ốc được xây dựng trên đất nông nghiệp, đất rừng, làm giảm diện tích cây xanh, ảnh hưởng đến hệ sinh thái.

4.4 Tâm lý

• • Gây bức xúc trong dư luận: Người dân bức xúc trước tình trạng lãng phí tài nguyên, trong khi nhu cầu nhà ở vẫn rất cao.
  • Giảm niềm tin vào thị trường bất động sản: Khách hàng mất niềm tin vào chủ đầu tư, vào thị trường bất động sản.

5. Giải pháp đề xuất

Để giải quyết vấn nạn “hoang ốc”, cần có sự chung tay của các bên liên quan và các giải pháp đồng bộ, quyết liệt.

Chính phủ cần rà soát và điều chỉnh quy hoạch, đơn giản hóa thủ tục hành chính, và tăng cường kiểm tra, giám sát tiến độ các dự án. Áp dụng chế tài xử phạt nghiêm khắc với các vi phạm, bao gồm thu hồi dự án và truy cứu trách nhiệm hình sự. Đồng thời, áp dụng thuế, phí cao đối với dự án chậm tiến độ và tạo cơ chế chuyển đổi công năng cho các dự án hoang ốc.

Chủ đầu tư cần nâng cao năng lực tài chính của mình, lựa chọn nhà thầu uy tín và đảm bảo khả năng tài chính để triển khai dự án đúng tiến độ. Việc minh bạch thông tin về dự án cũng là một yếu tố quan trọng để xây dựng lòng tin với khách hàng. Chủ đầu tư phải có trách nhiệm với sản phẩm của mình, đảm bảo chất lượng công trình, hoàn thiện dự án đúng cam kết và chịu trách nhiệm với khách hàng.

Ngân hàng đóng vai trò quan trọng trong việc thẩm định dự án. Các ngân hàng cần thẩm định kỹ lưỡng năng lực tài chính và uy tín của chủ đầu tư trước khi cấp vốn cho dự án. Ngoài ra, việc giám sát chặt chẽ dòng tiền là rất cần thiết để đảm bảo rằng vốn vay được sử dụng đúng mục đích và hiệu quả.

Khách hàng cũng cần chủ động tìm hiểu kỹ thông tin về dự án trước khi quyết định mua nhà. Họ nên lựa chọn các chủ đầu tư uy tín, kiểm tra kỹ các vấn đề pháp lý liên quan đến dự án. Việc ưu tiên lựa chọn những chủ đầu tư có tiềm lực tài chính mạnh, có kinh nghiệm và uy tín trên thị trường sẽ giúp khách hàng giảm thiểu rủi ro.

Truyền thông có thể đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức cộng đồng về vấn nạn hoang ốc. Cần tăng cường tuyên truyền và phổ biến thông tin về vấn đề này để nâng cao nhận thức của người dân về quyền lợi và trách nhiệm của mình khi mua nhà, từ đó giúp đẩy lùi tình trạng hoang ốc và đảm bảo sự phát triển bền vững của thị trường bất động sản.

“Hoang ốc” không chỉ là câu chuyện về những ngôi nhà bị bỏ hoang, mà còn là bài toán về lãng phí nguồn lực, về trách nhiệm của các bên liên quan và về sự phát triển bền vững của thị trường bất động sản. 

Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về hoang ốc của trang wed phanrangland.com. Để tìm hiểu thêm hoặc còn thắc mắc khác hãy liên hệ đến hotline 0978 339 328 để được chuyên viên giải đáp.